Kunsthuis Syb

Landschap, daar draait het om bij de Groningse kunstenaar Jan van der Til. Zijn landschappelijke foto’s zijn echter nooit helemaal wat je daarvan zou verwachten. Landschap is oorspronkelijke een door de schilderkunst in het leven geroepen genre, die de mensen voor het eerst de schoonheid van de natuurlijke omgeving liet zien als zodanig. Hij speelt met het klassieke schilderkundige beeld van een landschap, dat nog vol zit met clichés (bijvoorbeeld de coulisseachtige werking van huisjes en bosjes en de boom als repoussoir), door er bijvoorbeeld juist de ‘niet-plekken’ uit te nemen, de vergeten hoekjes gras en struik tussen nieuwbouwwijken. Speciaal voor Kunsthuis Syb maakt Van der Til een installatie waarin elk weekend een andere landschapsdia centraal zal staan, die een relatie aangaat met het tuinlandschap dat door de glazen achterwand van het Kunsthuis heen te zien is.

Verdubbeling
In het achterhuis zal een ‘hokje’ getimmerd worden op zo’n manier dat die zich precies aansluit bij en aangepast is aan de omgeving in het achterhuis, zodat het volledig vanzelfsprekend aanwezig lijkt. Het zal precies op het ‘hokje’ met het raam dat al midden in het achterhuis aanwezig is, aansluiten qua maatvoering, zodat er een verdubbeling van die ruimte plaatsvindt. Het hokje neemt de structuur over van het glas van de moderne glazen ombouw die het achterhuis vormt: dezelfde structuur van houten spijlen in een rechthoekig patroon met daartussen een (semi-)transparant ‘glas’. Door het semi-transparante karakter van het dichte hokje is van alle kanten door de wanden heen de landschapsdia te zien, maar vooral als de bezoeker in het reeds bestaande bakstenen architecturale hokje met het venster gaat staan. Vanaf dat standpunt kan men aan de ene kant de kunstenaars visie op het landschap zien en aan de andere kant het landschap dat werkelijk aanwezig is in de vorm van de tuin achter het kunsthuis.
De dia zal speciaal gemaakt worden om iets met deze (niet-nadrukkelijke, juist subtiele) relatie tussen Van der Tils landschapsvisie en de tuin te doen. Hij zal die dia’s gedurende de winter op nog onbekende locaties maken, zodat zij in combinatie met de bloeiende voorjaarstuin van Syb ten tijde van zijn project een zekere spanning op zullen roepen.

Lichtval
De installatie laat het aanwezige huis en de bestaande tuin een even grote rol spelen als het kunstmatig door Jan aangebrachte beeld. Het verdubbelt dus op een subtiele manier de aanwezige elementen in het achterhuis en spiegelt zich op een onverwachte manier aan het uitzicht op het landschap, een manier die bovendien telkens anders is, afhankelijk van het licht dat rijkelijk naar binnen komt. Dit binnenvallende licht wordt ook gespiegeld door het kunstmatige licht van de dia. Lopende door het achterhuis heeft de bezoeker de mogelijkheid om die relatie van verschillende standpunten te zien. De installatie trekt de hele ruimte van het achterhuis naar zich toe, of, omgekeerd, straalt zij uit naar het hele achterhuis en zelfs naar de tuin.
De tentoonstelling wordt aangevuld met een uitgebreide en speels gebrachte documentatie over het werk van Jan van der Til in het voorhuis en een lezing door Johan Holtrop over het landschap in zijn algemeenheid en dat van Van der Til in het specifiek.