Geschiedenis

De doelstelling van Kunsthuis SYB ligt rechtstreeks in het verlengde van wat Sybren Hellinga (1926-2000) zich als levensdoel stelde. Syb Hellinga runde van 1995 tot 2000 een ‘ideële galerie’ in Beetsterzwaag. Hij nodigde veelbelovende, beginnende kunstenaars uit voor exposities. Vaak waren dit kunstenaars die het experiment en de vernieuwing niet uit de weg gingen.
Uitgangspunt bij dit alles was het verlangen naar en het geloof in een nieuwe, menswaardige wereld. Hellinga had vertrouwen in de hedendaagse kunstenaar die, naar zijn mening, in staat was deze wereld te creëren.

‘De binnenkomst in de galerie geeft het oude, donkere gedeelte, het duistere in het menselijk leven aan. Daarna kom je in het nieuwe gedeelte. Je komt daar binnen door oude ramen, die uitgebroken zijn. De nieuwe ruimte is omgeven door een grote glazen pui waardoor alles waadt in een zee van licht: een uitzicht op de komst van een leefbaarder wereld voor iedereen.’ (Syb Hellinga)

Als Syb ziek wordt, begint hij met een aantal mensen aan de oprichting van Stichting Syb en het opzetten van de organisatie daarvan. Na zijn dood in 2000 laat hij het pand en zijn ideologie na aan Stichting Syb met de nadrukkelijke wens dat Kunsthuis SYB zal voortbestaan als podium voor jonge kunstenaars. Emmie Muller, Anja Swint en neef Chris Hellinga zijn bepalend geweest in deze overgangsperiode en voor het verdere succes van Kunsthuis SYB.

Het pand is een rijksmonument.

 

sybren-hellinga

Sybren Hellinga

 

Het Huis met de Arend
Het anker in de gevel draagt het jaartal 1754, maar het pand is veel ouder. In het begin van de 18e eeuw was Johannes Lammerts de eerste eigenaar. Hij verkocht in 1734 het pand aan de linnenwevers Johannes Hoytes en Martsen Johannes voor 158 goudguldens en 7 stuivers. In 1753 wordt het pand weer van de hand gedaan. De timmerman Sake Annes koopt en verbouwt het huis, onder meer door het te verhogen met een verdieping. Door middel van het gevelanker legt hij het verbouwingsjaar vast. Het is waarschijnlijk dat de nu nog aanwezige adelaar toen op de schoorsteen is geplaatst. Nieuwe bewoners, met uiteenlopende beroepen als executeur, arbeider, mederechter of veearts, komen en gaan. Sommigen blijven kort; andere bewoners, zoals de familie Gosses, generaties lang.

vroeger2

Het huis met de arend

 

Schroor’s Boterballetjes
Via een openbare veiling in 1890 wordt het huis met de adelaar voor 2100 gulden verkocht aan beurtschipper en winkelier Bouwe Durks Schroor (1864-1929), beurtschipper en winkelier. Hij vestigt er een winkel waar onder andere de befaamde Van Ouds Beroemde Schroor’s FriescheBoterballetjes gefabriceerd (naar geheim recept van vader Schroor) en verkocht werden. Bouwe’s zoon, Theodoor Schroor, beëindigt in 1986 – hij was toen 88 jaar oud – de fabricage van de boterballetjes. Zolang het fabriekje in bedrijf was, gold met het oog op het bereidingsgeheim tot het laatst toe: verboden voor onbevoegden.

Galerie Hellinga
Na het overlijden van het echtpaar Schroor koopt de gemeente Beetsterzwaag het perceel op als onderdeel van de voor woningbouw benodigde grond. Syb Hellinga wordt de nieuwe eigenaar van het snoepwinkeltje. Na een grondige verbouwing en restauratie opent hij op bevrijdingsdag 1995 zijn lang gekoesterde droom: galerie Hellinga.

 

vroeger1